9 มีนาคม 2559 คือวันครบรอบ 100 ปีชาตกาล ดร.ป๋วย อึ๊งภากรณ์ อดีตสมาชิกขบวนการเสรีไทย อดีตผู้ว่าการแบงก์ชาติ อดีตอธิการบดีมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ผู้ได้รับรางวัลแมกไซไซ ปี 2508 และเป็นอะไรอีกมากมายที่ผู้คนกล่าวขานว่าเป็นคนดี ซื่อสัตย์สุจริต มีความกล้าหาญทางจริยธรรม แต่กลับต้องจากแผ่นดินไทยไปตายยังต่างแดน
ปีนี้ ลูกศิษย์และคนรู้จักทั้งรุ่นเก่าและใหม่จึงพร้อมใจกันจัดงานรำลึก 100 ปีชาตกาล สืบสานปณิธาน ป๋วย อึ๊งภากรณ์ ซึ่งอันที่จริงก็มีกิจกรรมเกิดขึ้นก่อนหน้านี้มาแล้วไม่น้อยในปีที่ผ่านมา แม้แต่องค์การยูเนสโกก็ยังยกย่องให้เป็นบุคคลสำคัญของโลก เนื่องในวาระฉลองครบรอบ 100 ปีชาตกาลนี้ด้วย
จอน อึ๊งภากรณ์ อดีต ส.ว.กรุงเทพฯ ผู้ก่อตั้งมูลนิธิเข้าถึงเอดส์ ผู้อำนวยการโครงการอินเทอร์เน็ตเพื่อกฎหมายประชาชน (iLaw) ลูกชายคนโตของป๋วย ผู้ซึ่งได้รับรางวัลแมกไซไซ พ.ศ. 2548 เจริญรอยตามผู้เป็นพ่อ เคยให้สัมภาษณ์ไว้หลายกรรมหลายวาระว่าเขาไม่ชอบเรื่องการสร้างอนุสาวรีย์ให้พ่อ (ขณะนั้น มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์กำลังดำเนินการสร้างอนุสาวรีย์ป๋วยไว้ที่ธรรมศาสตร์ศูนย์รังสิต) เพราะเป็นการรำลึกถึงคนตายแบบที่ตายไปแล้ว แต่อยากให้อ่านผลงานและความคิดของป๋วย อึ๊งภากรณ์ อ่านแล้วไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย อ่านแล้วอยากให้วิพากษ์วิจารณ์
“ผมคิดว่าคุณพ่อวิพากษ์วิจารณ์ได้ แต่วิพากษ์หนังสือ ความคิด หรือการทำงานของพ่อ จะทำให้คุณพ่อมีชีวิตอยู่อย่างยั่งยืน ทำให้พ่อถูกมองเป็นมนุษย์ธรรมดาคนหนึ่งที่น่าสนใจ อาจเลวบ้าง มีข้อดีข้ออ่อน เป็นความจริงของมนุษย์”
ป๋วยคือใคร? สำคัญอย่างไร? ทำไมต้องรู้จัก?
แน่นอนว่าคนรุ่นใหม่น้อยคนนักจะรู้จักชื่อนี้ และก็ไม่แน่นักว่าคนรุ่นอายุเกิน 40 (ที่ว่ากันว่าไม่ใช่คนรุ่นใหม่แล้ว) จะคุ้นเคยนามนี้หรือรู้จักผลงานและความคิดของ ดร.ป๋วย
เนื่องในวาระ 100 ปีชาตกาลของลูกจีนสามัญชนคนธรรมดาคนหนึ่งซึ่งทิ้งคุณค่ามหาศาลไว้ให้เป็นแรงบันดาลใจแก่คนรุ่นหลัง TK park ขอเชิญชวนผู้อ่านทำความรู้จักป๋วย ผ่านหนังสือและข้อเขียน ดังเช่นที่จอน อึ๊งภากรณ์ เอ่ยปากไว้ พร้อมทั้งได้คัดเลือกหนังสือ 10 เล่มมาแนะนำ...
ไม่ว่าจะอ่านจนครบทุกเล่มหรือไม่ แต่เมื่ออ่านจบแต่ละบทแต่ละเล่ม ค่อยลองถามแล้วตอบตัวเองว่า... ป๋วยคือใคร? สำคัญอย่างไร? ทำไมต้องรู้จัก?
.......................................................
1. ป๋วย อึ๊งภากรณ์: ชีวิต งาน และความหลัง จัดพิมพ์เนื่องในโอกาสที่ศาสตราจารย์ป๋วย อึ๊งภากรณ์ มีอายุครบ 70 ปี เมื่อวันที่ 9 มีนาคม 2529 รวบรวมข้อเขียนเกี่ยวกับ ดร.ป๋วย ที่ ดร.ป๋วยเขียนเอง และที่เขียนโดยคนอื่นไว้ด้วยกัน โดยแบ่งออกเป็น 3 ภาคคือ ภาคที่ 1 ป๋วย อึ๊งภากรณ์: ชีวิต งาน และความคิด ภาคที่ 2 ป๋วย อึ๊งภากรณ์ พื้นความหลัง และภาคที่ 3 ป๋วย อึ๊งภากรณ์ กับสงครามโลกครั้งที่สอง: บันทึกที่เพิ่งเปิดเผย และภาคผนวก บรรณานุกรมงานของป๋วย อึ๊งภากรณ์ บทความที่น่าสนใจ เช่น “บันทึกเรื่องชื่อ “ป๋วย” “เหลียวหลัง แลหน้า” “บันทึกที่เพิ่งเปิดเผยของป๋วย อึ๊งภากรณ์” “ป๋วย อึ๊งภากรณ์: เกียรติประวัติ”
กดอ่าน http://www.puey.in.th
2. สันติประชาธรรม กล่าวถึงเรื่องราวต่างๆ ของดร.ป๋วย เช่น ประสบการณ์ทางการเมือง การศึกษา นอกจากนี้ยังมีคำไว้อาลัย คำสดุดีบุคคลที่เสียชีวิตซึ่งเป็นผู้ที่ท่านรู้จัก บทความที่น่าสนใจ เช่น “แตกเนื้อหนุ่ม 2475” “ฟังไม่ได้ศัพท์ จับเอามากระเดียด” “เรียนเพื่อสอบ หรือสอบเพื่อเรียน หรือเรียนเพื่อเรียน” “จดหมายของนายเข้ม เย็นยิ่ง เรียนนายทำนุ เกียรติก้อง ผู้ใหญ่บ้านไทยเจริญ”
กดอ่าน http://www.openbase.in.th
3. เศรษฐทรรศน์ : รวมข้อคิดและข้อเขียนทางเศรษฐศาสตร์ของป๋วย อึ๊งภากรณ์ เนื้อหาแบ่งออกเป็น 2 ส่วนคือ ส่วนแรกเป็นทฤษฎีและแนวความคิดทางเศรษฐศาสตร์ซึ่งครอบคลุมเรื่องวิชาการทางเศรษฐศาสตร์ แนวคิดของนักปรัชญาและนักเศรษฐศาสตร์คนสำคัญๆ ส่วนที่สอง แนวความคิดของดร.ป๋วยในเรื่องการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม บทบาทของนักการเมืองกับการพัฒนาเศรษฐกิจ
กดอ่าน http://www.openbase.in.th/
4. ศาสนธรรมกับการพัฒนา รวมบทความและคำบรรยายในโอกาสต่างๆ ของ ดร.ป๋วย อึ๊งภากรณ์ ที่มีเนื้อความเกี่ยวข้องกับแนวความคิดในด้านศีลธรรม จริยธรรม และศาสนา ต่อการพัฒนาสังคมและประเทศชาติ ข้อเขียนสำคัญในหนังสือเล่มนี้ คือ “ปฏิทินแห่งความหวัง จากครรภ์มารดาถึงเชิงตะกอน” เป็นงานเขียนอันเรียบง่ายแต่ลึกซึ้ง สะท้อนแนวคิดแบบรัฐสวัสดิการ ซึ่งเป็นแนวคิดที่ป๋วยให้ความสนใจและพยายามสื่อสารผลักดันให้ผู้คนเข้าใจ ข้อเขียนชิ้นนี้ยังปรากฏอยู่ในหนังสืออีกหลายเล่ม
กดอ่าน http://www.openbase.in.th
5. การศึกษาในทรรศนะของข้าพเจ้า รวบรวมบทความ คำบรรยาย ปาฐกถา สุนทรพจน์ และการสนทนาเกี่ยวกับทรรศนะของ ดร.ป๋วย อึ๊งภากรณ์ ในด้านการศึกษาของประเทศไทย ข้อเขียนที่น่าสนใจ เช่น “การศึกษา” “การศึกษาเพื่อชีวิตและสังคม”
กดอ่าน http://www.openbase.in.th
6. เสียชีพอย่าเสียสิ้น เนื้อหาแบ่งออกเป็น 4 ตอน ประกอบด้วยบทความและบทสัมภาษณ์ที่หลากหลาย เช่น ทางออกของไทยหลังสงครามอินโดจีน การบริหารมหาวิทยาลัย มหาวิทยาลัยกับสังคมไทย จุดมุ่งหมายในการพัฒนาชนบท เศรษฐกิจของประเทศไทยในอนาคต นโยบายการเงินการคลังในภาวะฝืดเคือง การถามตอบปัญหาในคอลัมน์ไขปัญหาโดยศุขเล็ก จากหนังสือพิมพ์ไทยรัฐ บทความที่น่าสนใจ ได้แก่ “เสียชีพอย่าเสียสิ้น” กล่าวสดุดีความกล้าหาญและความเสียสละของนักเรียน นิสิต นักศึกษา และประชาชนในเหตุการณ์วันที่ 14 ตุลาคม 2516 พร้อมกับเสนอความคิดเห็นและข้อเสนอแนะ “ดร.ป๋วย พูด” ให้สัมภาษณ์แก่ผู้สื่อข่าวเกี่ยวกับความคิดและความตั้งใจของท่านในการทำงานเพื่อส่วนรวมและประเทศชาติ โดยเฉพาะงานที่ท่านสนใจมากคืองานพัฒนาชนบท
กดอ่าน http://www.openbase.in.th
7. อันเนื่องมาแต่ 6 ตุลาคม 2519 หนังสือที่รวบรวมข้อเขียน บทความ บันทึกการสัมมนา ปาฐกถา และบทสัมภาษณ์ของดร.ป๋วย อึ๊งภากรณ์ ในต่างประเทศ หลังจากเหตุการณ์รัฐประหารของไทยเมื่อวันที่ 6 ตุลาคม 2519 ที่น่าสนใจเช่น “ความรุนแรงและรัฐประหาร 6 ตุลาคม 2519” กล่าวถึงเหตุการณ์รัฐประหารที่เกิดขึ้นในวันที่ 6 ตุลาคม 2519 ความทารุณโหดร้ายของรัฐประหาร ตลอดจนเหตุการณ์ต่างๆ ที่เกิดขึ้นก่อนหน้านั้น อันเป็นสาเหตุของการเกิดรัฐประหาร “ประวัตินายป๋วย อึ๊งภากรณ์” เป็นเอกสารประกอบในการพิจารณามอบรางวัลแม็กไซไซ เมื่อเดือนสิงหาคม ค.ศ.1965 (พ.ศ.2508) ณ กรุงมะนิลา
กดอ่าน http://www.openbase.in.th
8. แนวทางสันติวิธี ทางเลือกของคนไทยหลัง 6 ตุลาคม หนังสือที่รวบรวมบทความและข้อเขียนอันเป็นผลงานของ ดร. ป๋วย อึ๊งภากรณ์ ในด้านแนวความคิด ชีวประวัติ และประสบการณ์ต่างๆ ของท่าน บทความเด่นคือ“แนวทางสันติวิธี” ส่วนเรื่องอื่นๆ ได้แก่ “ดร.ป๋วยกับหนังสือพิมพ์” เป็นคำปราศรัยต่อสื่อมวลชน และอาจารย์ ข้าราชการ นักศึกษาของมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ “คำพิพากษาของศาลเรื่องการหมิ่นประมาท ดร.ป๋วย ของนายประหยัด ศ.นาคะนาท” และ “สุนทรพจน์ 2509” ที่กล่าวในงานเลี้ยงอาหารค่ำประจำปีของสมาคมธนาคารไทย รวมทั้งยังมีงานเขียนของป๋วยหลายชิ้นที่เคยปรากฏอยู่ในหนังสือเล่มอื่นซึ่งนำมารวบรวมไว้อยู่ในเล่มนี้ด้วย เช่น “เหลียวหลัง แลหน้า” “ผู้หญิงในชีวิตของผม-แม่” “แตกเนื้อหนุ่ม 2475”
กดอ่าน http://www.openbase.in.th
9. ผู้ใหญ่ที่ไม่กะล่อน: นายป๋วย อึ๊งภากรณ์ ที่ข้าพเจ้ารู้จัก เป็นข้อเขียนของสุลักษณ์ ศิวรักษ์ บอกเล่าเรื่อง ดร.ป๋วย ตั้งแต่ชีวประวัติ การศึกษา การทำงาน คุณลักษณะอันดีงาม การเป็นบุคคลสำคัญในการเรียกร้องสิทธิเสรีภาพและความชอบธรรมในสังคมให้กับประชาชนชาวไทย ตลอดจนเหตุการณ์ทางการเมืองซึ่งมีผลต่อ ดร.ป๋วย ในทุกช่วงสมัยการทำงาน
กดอ่าน http://www.openbase.in.th
10. สารคดีฉบับพิเศษ ป๋วย อึ๊งภากรณ์ วันชัย ตันติวิทยาพิทักษ์ ทำหน้าที่บรรณาธิการ แบ่งเนื้อหาเป็น 2 ส่วนคือ ส่วนแรกกล่าวถึงชีวประวัติส่วนตัวของ ดร.ป๋วย พร้อมทั้งประวัติการศึกษาและการทำงาน และกิจวัตรประจำวันในขณะที่ท่านพำนักอยู่ที่บ้านพักชานกรุงลอนดอน ประเทศอังกฤษ ส่วนหลังเป็นบทสัมภาษณ์แสดงทัศนะนานาประการจากบุคคลที่เคยร่วมทำงานและคลุกคลีกับท่านอย่างใกล้ชิด อาทิ นุกูล ประจวบเหมาะ มาสเตอร์บันทูน จูพงษ์เศรษฐ์ ทศ พันธุมเสน คุณหญิงนงเยาว์ ชัยเสรี
กดอ่าน http://www.puey.in.th