กายเล่น สมองก็แล่น กับกิจกรรม Physical Wonder & Board สายลึก
TK Park เชื่อมั่นว่าการมีพลังกายและพลังสมองที่พร้อมใช้งานอยู่เสมอ คือต้นทุนสำคัญของการเรียนรู้ เพราะเมื่อมีความสงสัยหรือความ ‘เอ๊ะ’ เกิดขึ้น ผู้ที่กายพร้อมใจพร้อม ก็ย่อมพร้อมจะออกตัวไปคลายข้อสงสัยให้กระจ่าง
องค์กรด้านการศึกษาหลายแห่งเน้นการจัดกิจกรรมเล็ก ๆ แบบ pop-up event ขึ้นนอกห้องเรียนหรือบนพื้นที่สาธารณะ เช่น ห้างสรรพสินค้า เพื่อส่งเสริมการเรียนรู้ตามอัธยาศัยได้ในหลายแง่มุม ทั้งในแง่ของการลงมือทำ (hands-on) และทำกิจกรรมที่เชื่อมโยงกันและร่วมกันกับผู้อื่น (interactivity) รูปแบบกิจกรรมที่ยืดหยุ่น และในบรรยากาศที่ผ่อนคลายจากกฎเกณฑ์ ซึ่งแตกต่างไปจากบรรยากาศในห้องเรียน
สำหรับเทศกาลการเรียนรู้กรุงเทพฯ Learning Fest Bangkok 2023 TK Park ได้รับการสนับสนุนพื้นที่ craftstudiO ชั้น 5 centralwOrld จากเซ็นทรัลพัฒนา เราจึงนำโอกาสนี้มาเสริมสร้างบรรยากาศการเรียนรู้ผ่านการจัด pop-up event ที่นำเอาความสนุกสนานท้าทายเป็นตัวนำทาง โดยได้ผนึกกำลังกับ กรมพลศึกษา กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา↗ เพื่อจัดกิจกรรม ‘Physical Wonder: สนุกเล่น สนุกคิด ฟิตสมอง’ และสมาคมบอร์ดเกมประเทศไทย↗ ที่นำบอร์ดเกมแนว Heavy Euro ซึ่งเป็นบอร์ดเกมสำหรับผู้เล่นที่ต้องมีความอึด ถึก ทน เพราะต้องงัดเอาทักษะชั้นเชิงมาใช้การเล่นเกมที่แต่ละกระดานกินเวลาไม่ต่ำกว่าหนึ่งชั่วโมง! มาจัดเป็นกิจกรรม ‘Board สายลึก: Late Night with Heavy Euro’
ทั้ง 2 กิจกรรมนี้ต่างมีจุดประสงค์ให้ผู้เข้าร่วมกิจกรรมได้ลองสังเกต สำรวจตนเอง ทดสอบสมรรถภาพทั้งทางด้านสมองและด้านร่างกาย ไปจนถึงไขข้อสงสัยในเรื่องต่าง ๆ ผ่านการสวมบทบาทเพื่อเข้าไปอยู่ในสถานการณ์จำลองของบอร์ดเก,ประเภท Heavy Euro บรรยากาศในงานนี้เป็นอย่างไร TK Park ได้รวบรวมเรื่องราวและความสนุกภายในงานมาถ่ายทอดไว้ที่นี่
ทำความรู้จักความสามารถและตัวตนของเรา
การ ’เอ๊ะ’ หรือการสงสัยในเรื่องที่ใกล้ตัวเราที่สุดอาจเป็นการเอ๊ะถึงสมรรถภาพ หรือความสามารถของเราเองว่าขณะนี้ขีดจำกัดของเราอยู่ตรงไหน กิจกรรม ‘Physical Wonder: สนุกเล่น สนุกคิด ฟิตสมอง’ จึงให้ความสำคัญกับการวัดผลการตอบสนองของระบบประสาทและสมองที่เชื่อมโยงกับส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย กรมพลศึกษา จึงคัดสรรกิจกรรมมาท้าประลองถึง 3 กิจกรรมด้วยกัน
กิจกรรมแรกคือ Fast & Feel ท้าทายไปกับ Sport stacking (สแต็ก) ฝึกกระบวนการคิด ประมวลผลและความรวดเร็ว ที่ทั้งเด็ก ๆ และผู้ใหญ่จะได้เข้าใจเรื่องความคล่องแคล่วว่องไวและสมาธิของตนเอง กิจกรรมที่ 2 คือ PLAY REC LAND แอปพลิเคชันที่กระตุ้นให้ผู้เล่นฝึกการสงสัย และได้ทำความรู้จักกับกิจกรรมนันทนาการที่ถูกต้อง ลับคมทักษะการตั้งคำถามต่อสิ่งรอบตัว และมองเห็นรายละเอียดรอบตัวได้เก่งขึ้น
สำหรับคนที่มักจะเอ๊ะ! ว่าทำไมเราถึงขี้ลืม ในขณะที่เพื่อน ๆ ของเราจำภาพได้เก่งและแม่นยำ หรือทำไมคนนั้นคิดเลขเร็ว ส่วนคนนี้ถนัดในเรื่องความว่องไว แล้วตัวเราเก่งหรือยังขาดอะไรบ้าง ก็ได้ไขข้อข้องใจเหล่านี้กับกิจกรรมที่ 3 Challenge Your Intelligence ชุดทดสอบความสามารถทางสมองด้วยโปรแกรมคอมพิวเตอร์ (Computerized-Cognitive Tests) ประกอบด้วย 7 แบบทดสอบ ที่ออกแบบมาเพื่อวัดการตอบสนองของสมองส่วนหน้าในการบริหารจัดการ (Executive Function) ความยืดหยุ่นทางความคิด (Cognitive Flexibility) หรือการควบคุมยับยั้ง (Inhibition) เป็นต้น ซึ่งเป็นประโยชน์ต่อทั้งนักกีฬา ผู้ฝึกฝนกีฬา และบุคคลทั่วไป ซึ่งระบบทดสอบสมรรถภาพทางสมองนี้ สามารถดาวน์โหลดบนเว็บไซต์ของกรมพลศึกษาได้↗
การทำแบบทดสอบทั้ง 7 จาก Challenge Your Intelligence สามารถบ่งบอกพื้นฐานความสามารถของตนเอง เพื่อให้ผู้สนใจต่อยอดไปสู่การเป็นนักกีฬา และสายอาชีพที่เกี่ยวข้องได้ในอนาคต ช่วยให้เราฝึกการรับมือกับสถานการณ์ที่เต็มไปด้วยตัวแปรเงื่อนไขต่าง ๆ ในชีวิตประจำวัน และยังทำให้เข้าใจตัวเราเองได้มากขึ้นอีกด้วย
ลับสมองแล้ว มาคิดพลิกแพลงกันต่อใน Board Game
หลายครั้งการจำลองบทบาทสมมติก็ทำให้เราได้ระดมสมองและรู้จักความสามารถที่ซ่อนอยู่ภายในตัวเราเองได้ บอร์ดเกมจึงเป็นอีกสื่อการเรียนรู้ที่นอกจากความสนุกแล้ว ยังสอดแทรกเนื้อหาสาระและการใช้ทักษะเสมือนจริงมากมาย ดังนั้น สมาคมบอร์ดเกมประเทศไทย จึงเลือกบอร์ดเกมประเภท Heavy Euro บอร์ดเกมจำลองสถานการณ์ให้ผู้เล่นได้ลองสวมบทบาทเป็นอาชีพใดอาชีพหนึ่งเพื่อทำภารกิจตามกติกาและสอดคล้องกับเนื้อหาของเกม ผู้เล่นจึงต้องใช้ทั้งความคิด วิเคราะห์ การเจรจา วางแผนเพื่อสะสมแต้มให้ได้มากที่สุด
“บอร์ดเกมพูดถึงเรื่องต่าง ๆ เยอะมาก สงสัยอะไรก็หยิบบอร์ดเกมที่พูดประเด็นนั้น ๆ มาเล่น อย่างเวลาที่เราเอ๊ะเรื่องการทำฟาร์มหรือการบริหารธุรกิจ คุณไม่ต้องไปลงทุนเสียเงินเป็นร้อยล้าน คุณสามารถเรียนรู้จากการหาประสบการณ์ในบอร์ดเกมได้ สมมติว่าเกมนี้ผู้เล่นต้องสวมบทบาทเป็นผู้บริหารบริษัทโทรศัพท์มือถือ คุณก็ต้องวางแผนการตั้งราคา ขยายสาขาสินค้า พัฒนาเทคโนโลยีให้ดี กระบวนการเหล่านี้จะค่อย ๆ เข้ามาตอบคำถามในสิ่งที่ผู้เล่นเอ๊ะได้” ผู้แทนจากสมาคมบอร์ดเกมประเทศไทย เล่าถึงการค้นหาคำตอบผ่านการเล่นบอร์ดเกมให้ฟัง
และไม่ใช่แค่บอร์ดเกมแนว Heavy Euro เท่านั้นที่สมาคมฯ คัดสรรมาบรรจุในเทศกาลนี้ แต่ยังชวนแขกรับเชิญพิเศษมาเล่นบอร์ดเกมที่เกี่ยวข้องกับความเชี่ยวชาญของแขกรับเชิญคนนั้น ๆ ด้วย โดยในงานนี้ ชยภัทร อาชีวระงับโรค นักเขียนจาก Spaceth.co ได้มาร่วมเล่นบอร์ดเกม ‘Terraforming Mars’ หรือชื่อไทย ‘พลิกพิภพดาวอังคาร’ และได้แลกเปลี่ยนความรู้เรื่องดาราศาสตร์และอวกาศที่เกี่ยวกับดาวเคราะห์สีส้มแดงนี้ระหว่างเล่นบอร์ดเกมอีกด้วย
ตัวแทนจากสมาคมบอร์ดเกมประเทศไทยเล่าถึงเรื่องราวเบื้องหลังแนวคิดบอร์ดเกมนี้ว่า “เนื้อหามีอยู่ว่า โลกใบนี้ไม่เพียงพอต่อการอยู่อาศัย ต้องย้ายถิ่นฐานไปดาวอังคาร ผู้เล่นจะต้องรับบทเป็นบริษัทเอกชนที่รัฐให้ทุนสนับสนุนให้เราไปปรับพื้นที่บนดาวอังคารภายใต้เงื่อนไข 3 อย่างเพื่อให้เราสามารถพามนุษย์ขึ้นไปได้ คือ 1. ต้องหาออกซิเจนที่เพียงพอ 2. มีอุณหภูมิที่เหมาะสม และ 3. หาแหล่งน้ำที่มากพอ ผู้เล่นจะต้องบริหารทรัพยากรและสร้างโครงการเพื่อพัฒนาพื้นที่บนดาวอังคารแข่งกับผู้เล่นคนอื่น และแข่งกับเวลาของโลกที่กำลังจะหมดลง”
‘Terraforming Mars’ หรือ ‘พลิกพิภพดาวอังคาร’ ออกแบบเกมโดย Jacob Fryxeliusซึ่งศึกษาข้อมูลของดาวอังคารมากว่า 10 ปี เขาจึงได้นำความรู้ที่ได้และเรื่องราวการค้นพบจริงบนดาวอังคาร ได้แก่ ชื่อเรียกสถานที่ตามตำแหน่งจริงบนดาวอังคาร โครงการต่าง ๆ ที่เคยเกิดขึ้น นำมาใส่ลงในตัวบอร์ดเกมเพื่อให้ผู้เล่นได้รู้จักที่มาที่ไป และจินตนาการถึงความเป็นไปได้ในอนาคต
“นอกจากผู้เล่นที่มีความสนใจเรื่องดาวอังคาร ผมว่าคนที่สงสัยว่าเราจะสามารถบริหารจัดการบางอย่างได้ไหม ก็สามารถทำความเข้าใจผ่านเกมนี้ได้ และนี่คือประโยชน์ของบอร์ดเกม มันไม่ใช่แค่เล่นให้สนุก แต่ลึก ๆ กลับแฝงไปด้วยรายละเอียดมากมายที่ชวนให้ผู้เล่นเอ๊ะไปกับดีเทลของเกม ผมเชื่อว่าบอร์ดเกมจะเป็นอีกสื่อการเรียนรู้ที่ทำให้ผู้เล่นค้นพบความถนัด ความชอบ และที่สำคัญคือรู้จักตัวตนของตนเองได้ดีขึ้น”
ติดตามเรื่องราวจากเทศกาลการเรียนรู้กรุงเทพฯ Learning Fest Bangkok 2023 ที่ TK Park จะนำมาถ่ายทอดลงบนเว็บไซต์อย่างต่อเนื่อง เพื่อสานต่อเส้นทางการเรียนรู้ให้ทอดยาวต่อไป เพราะเราเชื่อว่าการเรียนรู้จะเกิดขึ้นต่อเมื่อคนเราสงสัยให้สุด เป็นมนุษย์ไม่หยุดเอ๊ะ
