เตรียมตัว รู้ รอด เป็นยอดดี!
ทั่วทุกมุมโลกต่างต้องพบเจอกับภัยพิบัติทั้งจากน้ำมือมนุษย์และจากธรรมชาติที่นับวันจะยิ่งรุนแรงขึ้น ไทยเองก็ไม่รอดพ้นจากภัยพิบัติน้ำท่วมที่กำลังประสบอยู่ ถึงแม้ในปัจจุบันระดับน้ำจะค่อยๆ ลดลงแต่ยังไม่น่าวางใจ การจัดนิทรรศการ เตรียมตัว รู้ รอด น้ำท่วม...อุทกภัยใกล้ตัว ยังคงมีขึ้นอย่างต่อเนื่อง การให้ความรู้ในเรื่องภัยพิบัติ รวมถึงวิธีการรับมือในรูปแบบต่างๆ จึงได้เกิดขึ้นที่ลานสานฝัน TK park ในช่วงบ่ายวันเสาร์ที่ 19 พฤศจิกายน ที่ผ่านมา
น้องๆ หนูๆ มาร่วมเล่นเกม
ภายในงานมีการจัดแสดงนิทรรศการให้ความรู้ในเรื่องภัยพิบัติต่างๆ รวมถึงการจัดกิจกรรมการเรียนรู้เพื่อเตรียมตัวรับภัยพิบัติอย่างถูกต้อง โดยเริ่มจากกิจกรรม “เลือกทำอะไรก่อนดี” กิจกรรมนี้เด็กๆ จะได้เรียนรู้วิธีการเตรียมตัวหากต้องพบเจอกับสถานการณ์น้ำท่วม โดยการเลือกแผ่นป้ายสิ่งที่ต้องทำ 5 อย่างเมื่อพบเจอกับน้ำท่วมออกจากแผ่นป้ายตัวหลอก เช่น ซื้อของตุนไว้ รวบรวมสตางค์ หนีไปเที่ยวต่างจังหวัด ซึ่งจริงๆ แล้วห้าแผ่นป้ายที่ควรจะทำเป็นอันดับแรก คือ
1. รวบรวมสติ อย่าตื่นตระหนกต่อสถานการณ์ที่เกิดขึ้น
2. เลือกรับข่าวสาร จากแหล่งข่าวที่น่าเชื่อถือ
3. เตรียมถุงยังชีพ บรรจุสิ่งของที่จำเป็น
4. จัดสถานที่ ป้องกันบ้านเรือนด้วยวิธีที่เหมาะสม
5. วางแผนอพยพ ประเมินสถานการณ์และเตรียมอพยพทุกเมื่อ
เติมเต็มถุงยังชีพ
จากนั้นมาต่อกันที่ฐาน 2 กับกิจกรรมซึ่งจะมาตอบคำถามที่ว่า เมื่อต้องใช้ทุกยังชีพ เราควรจะใส่อะไรลงไปบ้าง? “เติมเต็มถุงยังชีพ” กิจกรรมนี้เด็กๆ จะต้องเลือกบัตรภาพแทนสิ่งของที่ต้องเตรียมใส่ไว้ในถุงยังชีพ ซึ่งในแต่ละสถานการณ์สิ่งของที่ต้องเลือกใช้ย่อมมีความจำเป็นที่ต่างกัน ในบัตรภาพจะมีตัวเลือกจริง เช่น อาหารแห้ง น้ำดื่ม ไฟฉาย ยาสามัญ เอกสารแสดงตน ฯ คละอยู่กับบัตรภาพตัวเลือกหลอก กิจกรรมนี้เด็กๆ จะได้ใช้ความคิดและเรียนรู้การใช้เหตุผลว่าสิ่งของชนิดใดมีความสำคัญต่อชีวิต โดยจะมีพี่ๆ TK และผู้ปกครองคอยให้คำแนะนำ
วีดิทัศน์ รู้ สู้ flood
นอกเหนือจากการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แล้ว การฉายวีดิทัศน์เป็นอีกกิจกรรมหนึ่งที่เราจัดฉายควบคู่กัน กิจกรรมนี้เป็นส่วนสำคัญที่ผู้ชมจะได้รับความรู้ในเรื่องของน้ำท่วม ซึ่งเด็กๆ สามารถดูได้อย่างสนุกสนานเข้าใจง่าย ผู้ปกครองที่มาด้วยยังสามารถนำความรู้ที่ได้ไปประยุกต์ใช้จริง ไม่ว่าจะเป็นการเตรียมตัวรับมือก่อนที่น้ำจะมา การใช้ชีวิตอยู่ร่วมกับน้ำ หรือแม้แต่สิ่งที่ควรทำหลังจากน้ำลดทั้งการดูแลเรื่องสภาพจิตใจร่างกาย รวมถึงการดูแลรักษาบ้านเรือน ความรู้ต่างๆ เหล่านี้สามารถชมได้จากวีดิทัศน์เรื่อง รู้ สู้ flood การ์ตูนให้ความรู้เรื่องน้ำท่วมที่กำลังได้รับความนิยมอยู่ทางเฟสบุ๊ค www.facebook.com/ROOSUFLOOD, วิตามินข่าว และ อยู่กับน้ำ ซึ่งทั้งหมดนี้เราได้จัดฉาย 2 ช่วงเวลา คือ 13.00-14.00 น. และ 16.00-17.00 น. ซึ่งต้องขอบอกว่า... ดูสนุก เข้าใจง่าย และนำไปใช้ได้จริง
นวัตกรรมไทยประดิษฐ์
อีกมุมภายในงานมีการจัดโปสเตอร์แสดง นวัตกรรมช่วงอุทกภัย เป็นความรู้ที่น่าสนใจและใครๆ ก็สามารถทำได้ เช่น เสื้อชูชีพน้องหมา ที่ทำจากเสื้อยืด ขวดน้ำ และหนังยาง รวมถึง เสื้อชูชีพขวดน้ำสำหรับคน ที่อุปกรณ์สามารถหาได้จากสิ่งของใกล้ตัว หรือที่สำคัญมากอย่างการทำ ส้วมเฉพาะกิจ และ การผลิตน้ำสะอาดด้วยตนเอง ในสถานการณ์น้ำท่วมความคิดในการประดิษฐ์นวัตกรรมต่างๆ ได้มีการให้ความรู้อยู่แพร่หลาย ซึ่งนวัตกรรมต่างๆเหล่านี้ล้วนแต่ใช้ความคิดพื้นบ้านมาสร้างสรรค์และยังสามารถนำมาประยุกต์ใช้ได้ ประดิษฐ์ได้ไม่ยากจากสิ่งของใกล้ตัว
น้ำสะอาดที่สามารถทำเองได้
กิจกรรมสุดท้ายภายในงานที่เหมาะสมกับสถานการณ์น้ำท่วมในบ้านเราตอนนี้ คือ การแสดงอุปกรณ์สู้ภัยน้ำท่วมที่ได้รับความร่วมมือจากคณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย อาทิ ‘ชุดผลิตน้ำประปาแบบพกพา’ เพียงแค่นำน้ำจากแหล่งที่ห่างไกลกองขยะและสุขา มาใส่สารเคมี ก (Aluminium Chlorohydate + PolyDADMAC) ทำหน้าที่ดักจับตะกอน 1 หยดต่อน้ำ 2 ลิตร จากนั้นกวนส่วนผสมให้เข้ากันรอตกตะกอนอีก 10 นาที แล้วกรองส่วนใสออก จากนั้นจึงใส่สาร ข (Chlorine 6%) ซึ่งเป็นคลอรีนสำหรับฆ่าเชื้อโรค 5 หยดต่อน้ำ 2 ลิตร เราก็จะได้น้ำสะอาดมาใช้อุปโภค แต่ถ้าหากจะนำมาดื่มแล้วล่ะก็ เราต้องนำน้ำที่ได้มากรองผ่านถ่านกัมมันต์ที่จะทำหน้าที่ดูดซับกลิ่นและดักจับแบคทีเรียจากน้ำ เพียงเท่านี้เราก็สามารถทำน้ำสะอาดมาดื่มได้เอง แม้ต้องตกอยู่ในสถานการณ์น้ำท่วมที่น้ำสะอาดและน้ำดื่มขาดแคลน
ตรวจไฟรั่วด้วยตนเอง
สถานการณ์น้ำท่วมนานวันยิ่งทำให้มียอดผู้เสียชีวิตสูงขึ้นโดยสาเหตุหนึ่งมาจากการถูกไฟฟ้าดูด แต่ถ้าเรามี ‘เครื่องตรวจไฟฟ้ารั่ว’ อุปกรณ์ชุดนี้สามารถช่วยดูแลชีวิตของเราได้ เพียงแค่เปิดสวิตซ์ที่จะติดไฟสีเขียว หลังจากนั้นจุ่มส่วนปลายสำหรับวัดไฟลงในน้ำ หากมีไฟสีแดงสว่างขึ้นก็แสดงว่าไฟรั่ว! เมื่อเห็นดังนั้นแล้วอย่าได้คิดลงไปในน้ำนั้นเด็ดขาด สิ่งที่ต้องทำคือแจ้งเจ้าหน้าที่ไฟฟ้าให้มาตรวจสอบและแก้ไขให้เรียบร้อย แต่ในสถานการณ์น้ำท่วมแบบนี้การตัดไฟเป็นสิ่งที่ปลอดภัยที่สุด
มีเครื่องนี้ไม่ต้องกลัวปลิง
ในเหตุการณ์น้ำท่วมนอกจากเราต้องพบเจอภาวะน้ำสะอาดขาดแคลน ความอันตรายที่มาพร้อมไฟดูด การเผชิญหน้ากับสัตว์ร้ายทั้งจระเข้ งู (กรีนแมมบ้า) ตะขาบ หรือแม้กระทั่ง ปลิง! ที่ชุกชุมพอๆ กับยุง หากเจ้าปลิงเกาะติดผิวเราแล้วก็ยากที่จะดึงออก แต่ถ้าเรามี ‘อุปกรณ์สกัดปลิง’ ก็หายห่วงด้วยอุปกรณ์แผ่นทองแดงที่ใช้แตะปลิง ประจุในแผ่นทองแดงจะทำปฏิกิริยากับตัวปลิงทำให้เจ้าปลิงที่เกาะแน่นหนึบหลุดออกได้อย่างง่ายดาย
ความสกปรกจงหมดไป
การดูแลตัวเองระหว่างน้ำท่วมเป็นเรื่องสำคัญแต่หลังจากน้ำลดแล้วการดูแลทำความสะอาดบ้านเรือนคงจะเป็นเรื่องใหญ่เอาการ แต่งานนี้ ‘สารละลายซิลเวอร์นาโนฆ่าแบคทีเรีย’ ช่วยคุณได้! เพียงแค่ใช้ฉีดพ่นบริเวณที่มีกลิ่นอับตามบ้านหรือเครื่องใช้ต่างๆ เชื้อแบคทีเรียที่สกปรกทั้งหลายจะถูกกำจัดด้วยละอองสเปรย์ซิลเวอร์นาโน ที่ทางผู้ผลิตรับประกันแล้วว่าใช้ได้ผล
ตลอดงานมีเจ้าหน้าที่ TK คอยให้คำแนะนำและสาธิตวิธีการใช้
อุปกรณ์ที่กล่าวมาทั้งหมดนี้หากท่านใดกำลังเป็นผู้ประสบภัย สามารถติดต่อขอรับอุปกรณ์เหล่านี้ได้ ที่คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย หรือจะร่วมกันบริจาคสมทบทุนการผลิตอุปกรณ์สามารถติดต่อได้เช่นเดียวกัน ที่โทร.02-218-3202
สถานการณ์ภัยพิบัติไม่ว่าจะมาในรูปแบบไหน หากเลือกได้คงไม่มีใครอยากให้เกิด แต่ขึ้นชื่อว่าธรรมชาติแล้วก็ยากนักที่ใครจะฝืน หนทางที่ดีที่สุดตอนนี้คงไม่ได้อยู่ที่การป้องกัน หากอยู่ที่การปรับตัวให้เข้าหาธรรมชาติและเรียนรู้ที่จะอยู่ร่วมกับสถานการณ์ภัยพิบัติให้ชีวิตอยู่รอดปลอดภัย ดังที่สุนทรภู่ท่านว่าไว้ ว่า “เรียนรู้รอด เป็นยอดดี”
สำหรับสมาชิก TK park รวมทั้งพี่น้องชาวไทยที่กำลังประสบภัยน้ำท่วม ทางเราก็ขอส่งกำลังใจไปให้ท่านและขอให้น้ำลดลงไวๆ สู้ๆ ค่ะ
ปัจฉิม ลิขิต
