หลายคนมักบอกกันว่า “การเขียน” ไม่ได้เป็นแค่เรื่องของพรสวรรค์กันอย่างเดียว แต่ต้องเกิดจากพรแสวง ผ่านการฝึกซ้อม และได้รับคำแนะนำจากผู้มีประสบการณ์
การฝึกฝนอย่างมีวินัยจะทำให้ “คนเขียนหนังสือ” กลายเป็น “นักเขียน” ได้
อุทยานการเรียนรู้ TK park จึงเปิดค่าย TK Young Writer 2012 ให้เยาวชนอายุระหว่าง 16-23 ปี เข้าร่วมอบรม เพื่อฝึกฝน พัฒนาตัวเอง ก่อนลงสู่สังเวียนของอาชีพนักเขียน ในช่วงวันหยุดสุดสัปดาห์ ระหว่างวันที่ 4 สิงหาคม - 16 กันยายน 2555 ณ อุทยานการเรียนรู้ TK park ศูนย์การค้าเซ็นทรัลเวิลด์ ชั้น 8
ในวันอาทิตย์ที่ 5 สิงหาคม 2555 เป็นวันเพื่อเตรียมความพร้อมให้แก่น้องๆ ก่อนจะลงไปซ้อมใหญ่ ด้วยการให้ความรู้เกี่ยวกับเรื่องราวการทำงานของกองบรรณาธิการนิตยสาร เนื้อหาต่างๆ ของนิตยสาร การบริหารจัดการ การพิสูจน์อักษร การสัมภาษณ์ รวมถึงการเขียนงานวรรณกรรม
ในช่วงเช้า คุณเปิ้ล -เบญจวรรณ แก้วสว่าง ฝ่ายพิสูจน์อักษร จากนิตยสาร happening และ a day ได้พูดคุยในหัวข้อ “เขียนอย่างไรไม่ให้ผิด” โดยการเขียนให้ถูกต้อง มีหัวใจสำคัญอยู่ถึง 9 ข้อ ได้แก่
1. ให้คิดสงสัยว่าคำที่เราเขียน ถูกหรือไม่ เช่น เมื่อเขียนแล้วควรพิจารณาคำที่ใช้เขียนอยู่ตลอดเวลา เช่น คำว่า “น่ารัก” ไม่ใช่ “หน้ารัก” หรือคำว่า “กฎหมาย” ต้องใช้ตัว ฎ.ชฏา ไม่ใช่ ฎ.ปฎัก
2. ความถูกต้องของข้อมูลเฉพาะ กรณีมีชื่อบุคคล ชื่อสถานที่ หรือมีคำศัพท์เฉพาะ ต้องมีการตรวจทาน
3. อย่ามองข้ามคำง่ายๆ โดยเฉพาะคำพ้องเสียง มักจะเขียนผิดเสมอ อย่างคำว่า “สูญเสีย” มักจะเขียนผิดเป็น “ศูนย์เสีย” หรือการใช้คำที่คนทั่วไปใช้จนชิน เช่นคำว่า “เท่” ที่ชอบใช้ผิดเป็นคำว่า “เท่ห์”
4. ให้ความสำคัญของการเว้นวรรค เพราะการเว้นวรรคเป็นเน้นอารมณ์ ให้อารมณ์ในการอ่านที่แตกต่างกัน ซึ่งตามปกติจะใช้การเคาะเว้นวรรคเพียงครั้งเดียว
5. ตัดคำที่ไม่จำเป็น คำซ้ำ คำฟุ่มเฟือย เวลาเขียน นักเขียนส่วนใหญ่จะชอบใช้คำฟุ่มเฟื่อยหรือใช้ซ้ำบ่อยๆ โดยเฉพาะ คำเชื่อม เช่น มัน ที่ ซึ่ง อัน
6. ตรวจสอบคำที่ถูกต้องจากพจนานุกรม ฉบับราชบัณฑิตยสถาน การเลือกใช้ภาษาจะต้องมีหลักยึดเพื่อการตรวจสอบอยู่ตลอดเวลา การตรวจสอบคำจากพจนานุกรมจะน่าเชื่อถือที่สุด ในบางกรณีอาจจะต้องใช้พจนานุกรมฉบับอื่นในการพิจารณาประกอบกันด้วย โดยเฉพาะงานเขียนที่ต้องใช้คำราชาศัพท์
7. เป็นคนอ่านเยอะ ช่างสังเกต นอกเหนือจากหนังสือที่ตัวเองสนใจแล้ว จะต้องให้ความสนใจกับสิ่งรอบตัว ข่าวสังคมหรือหนังสือที่ไม่ค่อยได้อ่านด้วย เพื่อเพิ่มพูนให้ตัวเองมีความรู้ที่กว้างขวาง อย่างการอ่านหนังสือวิทยาศาสตร์ ที่มีคำศัพท์ยากๆ ก็เป็นการฝึกให้สะสมศัพท์
8. อ่านทวนซ้ำ เป็นการฝึกแก้ไขผลงานด้วยตัวเอง กรณีไปสัมภาษณ์บุคคล จำเป็นต้องตรวจสอบข้อมูลและจะต้องมีเวลาเพื่อตริตรอง ว่าบทสัมภาษณ์นั้นจะมีผลกระทบต่อผู้อื่นหรือไม่
9. ในหนังสือหนึ่งเล่ม ควรมีหลักในการใช้คำเดียวกัน ถ้าเป็นการเขียนคำทับศัพท์จากภาษาต่างประเทศ ตลอดทั้งบทความหรือตลอดทั้งเล่ม ควรจะใช้คำเหมือนกัน เช่น ถ้าจะใช้คำว่า “ดนตรีร็อค” ก็ควรจะเขียนคำว่า “ร็อค” ไปตลอดทั้งบทความ ไม่ใช่เปลี่ยนเป็นคำว่า “ร็อก” ในบางตอน
นอกจากนี้ วิธีการใช้ไม้ยมกควรใช้ “ชิดหน้า-เคาะหลัง” คือให้พิมพ์ไม้ยมกติดกับอักษรตัวหน้า แล้วจึงเคาะเว้นวรรค รวมถึงการพิมพ์แบ่งวรรคตอน ควรเคาะหนึ่งครั้ง ส่วนข้อปัญหาว่าเมื่อไรควรจะเคาะเว้นวรรคนั้นให้ใช้ความรู้สึกตอนอ่านทบทวน เพราะการเว้นวรรคเปรียบเหมือนคนคุยกันที่ต้องมีการหยุดพักหายใจบ้าง
ฝ่ายพิสูจน์อักษรสาวได้เน้นย้ำว่า การจะเป็นนักเขียนที่ดี ควรจะมีการทำงานที่มีมาตรฐาน แม้จะเป็นคนเขียนเก่ง ฉลาด มีทักษะดี หรือมีผลงานดีเยี่ยมขนาดไหน ถ้าเขียนผิดก็ทำให้ผลงานนั้นไม่น่าสนใจ และการเขียนไม่ถูกต้องจะกลายเป็นสิ่งที่ติดตัวนักเขียนไปตลอด
สำหรับช่วงพูดคุยแลกเปลี่ยนประสบการณ์ในการทำงานนิตยสาร เปิ้ลยังมาตอบข้อสงสัยให้กับผู้เข้าร่วมอบรมด้วย นอกจากนี้ยังมี คุณเอก-เอกพันธ์ ครุมนตรี ฝ่าย Art Director นิตยสาร happening และ คุณแป้ง-ณัฐจรัส เองมหัสสกุล บรรณาธิการนิตยสาร Computer Arts ร่วมพูดคุยโดยมี คุณวิภว์-วิภว์ บูรพาเดชะ บรรณาธิการ นิตยสาร happening ดำเนินรายการ
สำหรับงานของคุณเอกนั้น เป็นฝ่ายที่มีหน้าที่ออกแบบรูปเล่ม ดูความสวยงามของหนังสือ ทั้งการวางตัวอักษร และการวางภาพในแต่ละหน้าของนิตยสาร นอกจากจะต้องใช้ความคิดสร้างสรรค์ หรือมีความขยันและพยายามแล้ว สิ่งที่สำคัญในการทำงาน เอกสรุปได้ว่า คือการตรงต่อเวลา เรื่องนี้ไม่ได้หมายถึงเพียงตำแหน่งของเขาเท่านั้น แต่รวมถึงทุกกระบวนการในการทำหนังสือ เพราะถ้าเกิดมีใครในทีมทำงานล่าช้า ย่อมส่งผลกระทบต่อตารางการออกหนังสือ กระทบต่อภาพรวมทั้งหมดของงาน
ส่วนความคิดเห็นในฐานะบรรณาธิการ คุณแป้งต้องการให้นักเขียนมีแรงบันดาลใจ และมีไฟในการทำงานอยู่ตลอด เพราะการทำงานหนังสือจะมีวงจรชีวิตที่อยู่ในรูปแบบเดิมๆ ในแต่ละเดือน ดังนั้นสิ่งที่นักเขียนและคนทำหนังสือควรมีคือการมีใจที่พร้อมจะเริ่มต้นใหม่อยู่ตลอดเวลา มีเรื่องที่อยากเล่าอยู่เสมอ มีแรงบันดาลใจใหม่ๆ มีความถูกต้อง และต้องรู้จักพักผ่อนให้เป็นเวลา
ช่วงเขียนอย่างไรไม่ให้ผิด และรับฟังประสบการณ์จากพี่ๆ
ในช่วงบ่าย คุณวิภว์-วิภว์ บูรพาเดชะ บรรณาธิการนิตยสาร happening บรรยายหัวข้อ “นิตย+สาร” เพื่อเรียนรู้กระบวนการการทำนิตยสาร คุณวิภว์แนะว่า สิ่งที่ต้องคำนึงเมื่อคิดจะเริ่มทำนิตยสารนั้น ต้องพิจารณาปัจจัย 4 ประการ คือ 1. สิ่งที่ต้องการจะสื่อสาร คือเนื้อหาสาระที่สนใจและอยากนำเสนอ, 2. กลุ่มเป้าหมาย คือกลุ่มผู้อ่าน วัย เพศ, 3. เงินทุนกับแผนธุรกิจ และ 4. ทีมงาน
คุณวิภว์ บูรพาเดชะ แนะนำขั้นตอนการทำงานของนิตยสาร
ถัดมาเป็นช่วง “การเขียนบทสัมภาษณ์” โดยมี คุณต๊ะ-จักรพันธุ์ ขวัญมงคล คอลัมนิสต์อิสระ ที่มาร่วมแบ่งปันประสบการณ์จากการสัมภาษณ์ โดยจะต้องมีการเตรียมตัวตั้งแต่ก่อนสัมภาษณ์ ควรมีการเตรียมตัว จดคำถามเป็นข้อๆ วางลำดับความสำคัญของคำถาม อาจจะแบ่งคำถามเป็นประเภทที่ต้องถามอย่างแน่นอน หรือคำถามสำรอง และต้องเตรียมเครื่องบันทึกเสียงให้พร้อมใช้งานได้อยู่เสมอ กรณีอุปกรณ์มีปัญหา บันทึกเสียงไม่ได้ สิ่งที่ควรจะทำ คือต้องรีบจดบันทึกสิ่งที่ยังจดจำได้ ให้เสร็จในทันที
คุณจักรพันธุ์ ขวัญมงคล เล่าประสบการณ์การสัมภาษณ์
การบรรยายสุดท้ายสำหรับวันนี้เรื่อง “วรรณกรรม ทำอย่างไร” โดย คุณคุ่น-ปราบดา หยุ่น นักเขียนรางวัลซีไรต์ พ.ศ. 2545 “ถ้าการสัมภาษณ์ เปรียบเป็นเหมือนร่างกายของนิตยสาร งานวรรณกรรมหรือเรื่องแต่งน่าจะเป็นตด”
บรรยากาศการพูดคุยเรื่องวรรณกรรมกับคุณปราบดา
น้องต้า-อมร จินดาทองดี นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 โรงเรียนกรุงเทพคริสเตียนวิทยาลัย หนึ่งในผู้เข้าร่วมอบรม ได้บอกเล่าความประทับใจสำหรับกิจกรรมวันนี้ว่า การได้มาเจอกับรุ่นพี่ และเพื่อนๆ ที่สนใจในการเขียนและมีฝีมือทำให้ได้เปิดมุมมองความคิดใหม่ๆ และตื่นเต้นที่ได้เจอนักเขียนมืออาชีพมาร่วมถ่ายทอดความรู้ ทำให้อยากลองเขียนงานวรรณกรรมเพื่อนำเสนอบ้าง
น้องต้า-อมร จินดาทองดี เยาวชนผู้เข้าร่วมซ้อมใหญ่ครั้งนี้
ด้าน น้องวีร์-ปุณยวีร์ ธนสมบัติกุล นิสิตสาวอารมณ์ดี คณะนิติศาสตร์จากรั้วจามจุรี ร่วมบอกเล่าว่า เธอเคยลองเขียนบทความมาบ้าง และการอบรมวันนี้ทำให้ได้เห็นข้อบกพร่องในตัวเองที่ต้องฝึกอีกมาก ทั้งการพิสูจน์อักษร กลวิธีการเขียน และการทำงานร่วมกันกับผู้อื่น สิ่งที่ต้องทำต่อไป คือขยันทำการบ้าน หาแรงบันดาลใจ หาเรื่องที่น่าสนใจเพื่อเขียนคอลัมน์ อยากให้คนอ่านเปิดมาแล้วต้องหยุดอ่าน
น้องวีร์-ปุณยวีร์ ธนสมบัติกุล เยาวชนผู้เข้าร่วมซ้อมใหญ่ครั้งนี้
ก่อนจะแยกย้ายจากกันในวันนี้ น้องๆ ทั้ง 30 คน ต้องแบ่งเป็น 3 กลุ่ม เพื่อจัดทำหนังสือหรือนิตยสาร โดยมีพี่ๆ วิทยากร ได้แก่ คุณณัฐจรัส เองมหัสสกุล, คุณปราบดา หยุ่น และ คุณจักรพันธุ์ ขวัญมงคล เป็นพี่เลี้ยงให้คำปรึกษากันอย่างใกล้ชิดตลอดโครงการ โดยผลงานที่น้องๆ ร่วมกันทำ จะได้รับการเผยแพร่ทางเว็บไซต์ของอุทยานการเรียนรู้ TK park ในโอกาสต่อไป
พลตรัย