วิชาชีพบรรณารักษ์นั้น ทำงานอยู่คู่กับหนังสือ และโดยทั่วไปเมื่อพูดถึงหนังสือ ก็ดูจะเป็นมิตรไม่มีพิษภัยกับใคร แต่ใครจะไปคาดคิดว่าภัยคุกคามหรือวัตถุอันตรายของบรรณารักษ์ กลับกลายเป็นหนังสือที่ดูแลอยู่นั่นเอง
นาตาเลีย ชารีน่า บรรณารักษ์และผู้อำนวยการห้องสมุดวรรณกรรมยูเครน ซึ่งตั้งอยู่ที่กรุงมอสโคว์ ถูกควบคุมและกักตัวโดยจำกัดพื้นที่ให้อยู่เฉพาะในบริเวณบ้านมาตั้งแต่เดือนตุลาคม 2558 เธอถูกกล่าวหาว่าห้องสมุดของเธอครอบครองหนังสือต้องห้ามที่เขียนโดย ดมิโตร คอร์ชินสกี้ ซึ่งหนังสือดังกล่าวรัฐบาลสหพันธรัฐรัสเซียประกาศให้เป็นหนังสือผิดกฎหมาย เนื่องจากมีเนื้อหาแนวชาตินิยมยูเครนแบบสุดโต่งและต่อต้านรัสเซีย
นาตาเลียต่อสู้ข้อกล่าวหาโดยระบุว่าหนังสือเหล่านั้นไม่ได้เป็นของห้องสมุด และอาจมีผู้นำเอามาวางไว้บนชั้น เพราะไม่มีตราประทับหรือสิ่งใดบ่งชี้ว่าห้องสมุดเป็นเจ้าของ
ในเดือนเมษายนปีต่อมา เธอถูกแจ้งข้อหาฐานยักยอกเงินจากกองทุนห้องสมุดเพิ่มอีกหนึ่งข้อหา จนกระทั่งการสอบสวนขั้นต้นแล้วเสร็จเมื่อเดือนกรกฎาคม 2559 และกำลังจะเข้าสู่กระบวนการฟ้องร้องพิสูจน์ข้อกล่าวหาในศาล แต่แล้วอัยการกลับขอถอนคดีกลับโดยอ้างว่าจำเป็นต้องสอบสวนเพิ่มเติม นาตาเลียจึงถูกกักบริเวณต่อไปจนถึงปลายเดือนตุลาคม รวมเวลาที่ไร้อิสรภาพนานกว่าหนึ่งปี
ปลายปีที่แล้ว ดอนน่า สคีเดอร์ ประธานสหพันธ์นานาชาติแห่งสถาบันและสมาคมห้องสมุด (IFLA) ได้เขียนจดหมายถึงสำนักงานสอบสวนรัสเซียเพื่อแสดงความห่วงใยและข้อกังวลของ IFLA โดยเน้นให้เห็นถึงบทบาทและจรรยาบรรณของวิชาชีพบรรณารักษ์ พร้อมทั้งแสดงความกังวลว่าการจับกุมและกักบริเวณนาตาเลียเป็นสิ่งไม่มีความจำเป็นและไม่เหมาะสมอย่างยิ่ง ถือเป็นการคุกคามและทำลายบทบาทของห้องสมุดและการทำหน้าที่ของบรรณารักษ์ กระทบต่อระบอบประชาธิปไตย เสรีภาพในการเรียนรู้ และความหลากหลายทางวัฒนธรรม ดังนั้น IFLA จึงเรียกร้องให้ยกฟ้องคดีของนาตาเลียโดยทันที
นอกจากการเคลื่อนไหวของ IFLA แล้ว สมาคมห้องสมุดและสารสนเทศ (CILIP) ของสหราชอาณาจักร และองค์การนิรโทษกรรมสากล (Amnesty International) ก็ออกมาเรียกร้องให้มีการติดตามกรณีของนาตาเลียอย่างใกล้ชิด
ต้นเดือนมิถุนายนที่ผ่านมา นาตาเลียถูกตัดสินว่ามีความผิดจริงตามข้อกล่าวหา และถูกพิพากษาให้จำคุก 4 ปี แต่ให้รอลงอาญาไว้ก่อน เธอยังคงยืนยันว่าจะขอต่อสู้แก้ต่างข้อกล่าวหาและเตรียมการอุทธรณ์คดีที่เธอเชื่อว่ามีสาเหตุมาจากแรงจูงใจหรือการชี้นำทางการเมือง อันเนื่องมาจากความขัดแย้งยืดเยื้อจนกลายเป็นสงครามระหว่างรัสเซียกับยูเครนเมื่อสามปีก่อน
ผู้สนใจอ่านรายละเอียดเรื่องราวล่าสุดเพิ่มเติมได้ที่
https://www.ifla.org/node/11452
https://www.amnesty.org/en/latest/news/2017/06/russia-conviction-of-librarian-for-holding-extremist-books-demonstrates-utter-contempt-for-rule-of-law/
https://codastory.com/disinformation-crisis/armed-conflict/russian-librarian-found-guilty-for-keeping-ukrainian-books
https://www.theguardian.com/books/2017/feb/09/ukrainian-librarian-house-arrest-court-of-human-rights-natalya-sharina-russia
